15 thg 10, 2007

Ngọn lửa mòn đi qua khoảng trống




“Nhưng cái gọi là thơ, ở Trần Tiến Dũng, dường như là một cái gì khá bất định. Hôm nay nó thế này; mai, nó có thể khác đi. Ðối diện với một kẻ làm thơ như một phiêu lưu như thế, thú thực, tôi không biết cuối cùng Trần Tiến Dũng sẽ đi về đâu…”

Nguyễn Hưng Quốc, Giới thiệu thơ Trần Tiến Dũng

Bài thơ đưới đây được Trần Tiến Dũng sáng tác trong thời gian xảy ra sự kiện chính quyền quân sự Miến Điện đàn áp tàn bạo cuộc biểu tình của các nhà sư, cuối tháng 9 đầu tháng 10 này. Bài thơ không đề cập trực tiếp đến sự kiện, nhưng người ta vẫn có thể nhận ra được ảnh hưởng gián tiếp của nó trong liên tưởng với hiện thực Việt Nam, qua một góc nhìn âm u, mòn buồn, gần như là tuyệt vọng của nhà thơ.

talawas chủ nhật

80d4

Trần Tiến Dũng

Ngọn lửa mòn đi qua khoảng trống

Đôi mắt thức suốt trong đêm mưa dầm

Mỗi hạt mưa sáng như ngọn nến

mỗi hạt mưa là một gương mặt

Không người nào thức suốt đêm mưa mà

không dự buổi trò chuyện của ký ức, những câu chuyện cũ rích

khua lên thứ âm thanh của bầy đàn.

Sẽ không chịu đựng được nếu không đập tay lên trán

Mưa đêm cứ đi qua khoảng không đã đi qua

Đi qua cơn gió đang dập vào tấm pa-nô ca ngợi đảng cộng sản

màu đỏ và vàng nhòe nhoẹt một thứ bụi kim loại rỉ.

chỉ riêng một tấm pa-nô này cũng là vực thẳm

Không thể ngăn mưa không đi qua

như khi mưa đi qua những khoảng không chiều hôm giá lạnh của mưa

khoảng không của người bị tước sạch.

Qua một bức tường bị bóng dây điện cắt đứt

Trong cái nhìn của mỗi hạt mưa nhỏ đang rơi

khoảng không như một thân thể.

Đó không phải là đôi tình nhân

không phải là người đàn bà bán xôi đêm, không phải là chàng trai hành nghề đấm bóp,

không là gã trí thức say, một cô gái không chài được mối

Thân thể của khoảng không mất đầu đi trong mưa

Đi trong một nỗi tuyệt vọng dễ hiểu

Chủ nghĩa cộng sản với ý thức Việt Nam là điều tuyệt vọng dễ hiểu.

Mưa lại trốn trong mưa, trốn về phía đám mây hơi nước đang đỏ rực trước mặt.

Khoảng không đi bằng đôi chân của mưa, đi!

hàng triệu những đứa trẻ làm nổi bóng nước

phản chiếu u buồn như một thứ hoa vàng dẫn đường mù sương

Đừng trở nên khó hiểu khi đi qua lịch sử chế độ độc tài

những thế hệ gối lên nhau và chết ngay lúc vẫn ăn, thở và đọc sách

Đi, khoảng không nhỏ của máu và đất

Bóng nước lấp lánh những linh hồn ngơ ngác

Đi, qua những số phận đang trải ra ở một góc khuất

Sài Gòn - Hà Nội trong khoảng không của tính cam chịu

Đi, và được chăn dắt

bởi những người cùng dân tộc, những người tự cho có đặc quyền,

quyền vạch ra những ô vuông tăm tối

Hình phạt cuối cùng đón nhận là biến mất ý thức về chế độ độc tài

Đừng tự dối, đừng trở nên khó hiểu

Đừng nói chấp nhận chế độ độc tài là điều không hiểu nổi

Đừng khóc khi không sao có được nỗi u buồn ý thức

Đi.

Không phải băng qua biển không gian bằng con tàu và bài ca thủy thủ

Chỉ là sống sót bằng mọi cách trong khoảng không ngập nỗi sợ

Không có muối nước mắt làm nên vầng mặt trời sau mưa

Chỉ là những con cá.

Con cá rất nhỏ được cho phép thở bằng hạt bọt và trốn chạy với một điểm màu

Mỗi hạt mưa là một người trốn sâu trong không gian an phận

Gương mặt buồn bã lảo đảo như một ngọn nến hy vọng

Kéo dài một thứ ánh sáng đã mòn.

2007 talawas

Các bài liên quan:

Blog của Trần Tiến Dũng

Các tác phẩm trên Tiền Vệ

Trần Tiến Dũng sinh năm 1958 tại Gò Công. Hiện sống và viết tự do tại Sài Gòn.

Tác phẩm: Khối động (Thơ, Nxb. Trẻ 1997), Hiện (Thơ, Nxb. Thanh Niên 2000) Bầu trời lông gà lông vịt (Thơ, Tiền Vệ 2002) Hai đóa hoa trên trán cho công dân hạng hai (Thơ, Tiền Vệ 2004)

Có thơ in trong các tuyển tập: Thơ tự do, Viết, 26 Nhà thơ đương đại, Tuyển tập Tiền Vệ 2006.

Một số bài thơ của Trần Tiến Dũng đã được Đinh Linh dịch ra tiếng Anh, công bố trên: e Book Chester Hill, Australia 2003, Contemporary Voices from the Eastern World: An Anthology of Poem, Norton 2007, và các tạp chí Manoa, Calque.

DSC02472 [640x480]

5 nhận xét:

  1. ºH♥aXu♥ngR♥ngºlúc 00:11 16 tháng 10, 2007

    thú thực mình không xài nổi bài thơ này-mình không có năng khiếu về thơ nen không hiểu nhà thơ nói về vấn dề gì-bó tay

    Trả lờiXóa
  2. Quạ sao hiểu được lời vàng anh?

    Trả lờiXóa
  3. ..."Đừng trở nên khó hiểu khi đi qua lịch sử chế độ độc tài...
    Đừng khóc khi không sao có được nỗi u buồn ý thức...
    Mỗi hạt mưa là một người trốn sâu trong không gian an phận..."
    Xin các chị:"Đừng tự dối, đừng trở nên khó hiểu"

    Trả lờiXóa
  4. Xin nhắc nhà thơ TTDũng và cũng nhiều bạn khác hay sai: Bà nữ sĩ Sương Nguyệt Anh ( Anh chớ không có dấu sắc). Có nghĩa sự tinh khiết trong sáng của Trăng Sáng, Sương Tinh Khiết. (Sương, Trăng đều Tinh Anh) Nếu Sương Nguyệt Ánh chỉ là Sương sáng dưới trăng = Sương đẹp dưới trăng lại có ẩn nghĩa không đẹp đâu là Ăn Sương đó. Chứ không như: Sàng tiền khang nguyệt quang. Nghi thị địa thượng sương. của nhà thơ Lý Bạch đâu. Xin quý bạn hiểu văn thơ lưu ý cho bút danh bà dùm.

    Trả lờiXóa